Fransız sosyalist tarihçi Jean Jaurès (1859-1914), kapitalizmin ve burjuva düzeninin kendini koruma reflekslerini çözümleyen en keskin zihinlerden biriydi. Özgürlüğün, halkın örgütlü mücadelesi olmadan yalnızca bir fantezi olduğunu söylüyordu. Ona göre, egemen sınıfın en büyük becerisi, kendi yozlaşmasını doğal göstermek ve halkı, onun yarattığı sefalete mahkûm etmektir.
